Voorzover er in Eemdijk van een middelpunt kan worden gesproken, komt de omgeving van de pont daar het meest voor in aanmerking. Het veer ligt immers op een kruising van wegen en ongeveer in het midden van het uitgestrekte Eemdijk. De pont geeft gelegenheid om op een eenvoudige wijze aan de andere kant van de rivier te komen. Overal in Eemdijk merk je door de dijk de aanwezigheid van een rivier, maar de rivier zelf is nauwelijks te zien.

In de afgelopen eeuwen ontstonden op diverse verbindingen met vaartuigen. Soms in de vorm van een roeibootje, vaker met speciaal voor dat doel geconstrueerde vaartuigen. Langs de Eem hebben er zo verschillende veerdiensten bestaan. Op de veerpont in Eemdijk na, zijn ze in de loop van de tijd verdwenen.

Er zijn lange perioden geweest dat er bij Eemdijk op hetzelfde moment, twee veerdiensten tegelijk actief waren. Daarvan was sprake tussen ongeveer 1775 en 1920 en later tussen 1952 en 1958. De eerste keer lagen de veerdiensten een paar honderd meter uit elkaar. Een bij het Overvaren en een in de buurt van het Haventje waar de veerpont nu nog altijd ligt. De laatste keer lagen de veerponten slechts een tiental meters uit elkaar. Tenminste, aan de kant van Eemdijk. Aan de overkant meerden de ponten vrijwel naast elkaar af.

Een vreemde situatie die op een ongelukkige wijze was ontstaan. De bestaande veerdienst was in handen van een particulier, Peter Varenkamp. Hij zag er geen brood in om voor het zwaarder wordende verkeer, een nieuwe pont in de vaart te brengen. De gemeenten en waterschappen aan beide zijden van de Eem, besloten daarom dat zelf maar te doen. Zo ontstond de vreemde situatie dat vrijwel naast elkaar twee veerdiensten bestonden waarbij er voor een nauwelijks een boterham was te verdienen. De situatie duurde tot eind 1958 toen Varenkamp werd uitgekocht.

Sinds die tijd is er een veerpont die talloze malen heen en weer vaart tussen de ene kant en de overkant. Het eentonige ritme van veerdiensten in het algemeen, inspireerde de bekende Drs. P (Heinz Hermann Polzer) tot het schrijven van het lied ‘Heen en weer’. Het beschrijft in drie coupletten het dagelijkse werk van de veerman. Iemand die de hele dag niets anders doet dan heen en weer varen. Daarbij filosofeert hij over het feit dat de pont niet langer mag zijn dan de rivier breed is, dat de overkant daarginds is en deze kant heet zodra hij de rivier is overgestoken, en dat een ander de veerman was als hij het niet was geworden. Het geeft zo op een wat ironische wijze de dagelijkse realiteit van een beroep met weinig variatie weer.

Heen en weer

We zijn hier aan de oever van een machtige rivier

De andere oever is daarginds, en deze hier is hier

De oever waar we niet zijn noemen wij de overkant

Die wordt dan deze kant zodra we daar zijn aangeland

En dit heet dan de overkant, onthoudt u dat dus goed

Want dit is van belang als u oversteken moet

Dat zou nog best eens kunnen, want er is hier veel verkeer

En daarom vaar ik steeds maar vice versa heen en weer

Ik breng de mensen heen, ik breng anderen weer terug

Mijn pont is als het ware ongeveer een soort van brug

En als de pont zo lang was als de breedte van de stroom

Dat kon hij blijven liggen, zei me laatst een econoom

Maar dat zou dan weer lastig zijn voor het rivierverkeer

Zodoende is de pont dus kort en gaat hij heen en weer

Dan vaart hij uit, dan legt hij aan, dan hij steekt hij weer van wal

En ondertussen klinkt langs berg en dal mijn hoorngeschal

En als de pont dan weer zijn weg zoekt door het ruime sop

Dan komen er werktuiglijk gedachten bij me op

Zo denk ik dikwijls over het geheim van het bestaan

En dat ik op de wereld ben om heen en weer te gaan

Wij zien hier voor ons oog een onverbiddelijke wet

Want ik als ik niet de veerman was, dan was een ander het

En zulke bedenksels heb ik nu de hele dag

Soms met een zucht van weemoed, dan weer met een holle lach

De videoclip an het lied werd opgenomen bij de pont over de Eem. Het schijnt dat het voor liefhebbers van Drs. P nog altijd geldt als een soort van bedevaartsoord. De clip is tegenwoordig eenvoudig te bekijken door ‘heen en weer’ in te voeren op www.youtube.nl