Een plaatsgenoot vroeg onlangs of er misschien een letter mistte op de begraafplaats. Misschien een wat vreemde vraag. Maar hij doelde daarmee op het opschrift op een van de pilaren bij de oorspronkelijke ingang van de begraafplaats. Dat er een letter mist, is inderdaad een juiste constatering. Maar eerst iets over de begraafplaats zelf.

De begraafplaats

De aanleg van de begraafplaats Memento Mori werd noodzakelijk onder meer omdat het kerkhof achter de Nederlandse Hervormde Kerk vol begon te raken. In 1908 werd een plan gemaakt voor het aanleggen van een begraafplaats. Onderdeel daarvan was het bestraten van de toegangsweg, het Stadsspui. In eerste instantie kreeg de weg geen naam want dat was in die tijd nog niet gebruikelijk. Informeel werd het daarom de Kerkhofweg genoemd. De begraafplaats zelf was eenvoudig en klein van omvang: 39 bij 100 meter. In het midden een toegangspad met aan het einde het baarhuisje. Rondom werden brede sloten gegraven. Het werk werd in 1908 uitgevoerd voor een bedrag van fl 14.054,--. Dat was exclusief het hek en het baarhuisje die een jaar later werden gerealiseerd omdat de grond eerst wat moest inklinken.

Het gebouw op de begraafplaats is in neogotische stijl (1908), gebouwd naar ontwerp van A. Jurling uit Nijkerk. Het baarhuisje is ligt in het midden van de oorspronkelijke begraafplaats in de as van het hoofdpad.

Het is een mooi voorbeeld van een vroeg twintigste eeuws baarhuisje en van algemeen belang vanwege de ligging op de hoofdas van de eerste aanleg van de begraafplaats omringd door graven die collectief van belang zijn. Het baarhuisje is aangewezen als rijksmonument.

Memento Mori

De begraafplaats geeft in de naam een aanwijzing om rekening te houden met het gegeven dat het leven eindig is. Memento Mori betekent immers: Gedenk te sterven of Denk eraan te [moeten] sterven. Dat zijn tegelijk de meest gebruikte vertalingen van deze Latijnse spreuk. Vrijere vertalingen zijn Bedenk dat u sterfelijk bent of Denk aan je eigen sterfdag. De spreuk staat op de rechter pilaar bij het hek van de oude ingang. Dat duidt niet direct op de naam van de begraafplaats. Op de linkerpilaar staat een spreuk die ook naar de naam had kunnen verwijzen: Resurecturis. Een meer onbekende term. Wellicht dat de steenhouwer daarom een ‘letter r’ vergat want het moet zijn Resurrecturis. De betekenis is niet zo bekend: Voor hen die weer zullen opstaan. Ofwel: herrijzenis.

Daaruit blijkt dat er inderdaad een letter ‘R’ mist op de begraafplaats.