Er zijn namen in de omgeving die een bekende klank hebben, maar waarvan de betekenis niet voor iedereen duidelijk is. De Frans Jacobsweg is zo’n naam. Een naam die een oude oorsprong heeft, maar de vraag opriep waar deze naam vandaan komt.

De naam van de Frans Jacobsweg is afgeleid van de Frans Jacobs Polder. Dat is duidelijk. Maar wie was nu eigenlijk Frans jacobs? Een van de grafstenen in de Nederlandse Hervormde Kerk draagt dezelfde naam, Het opschrift geeft in ieder geval wat aanknopingspunten. Frans Iacobs Hagen 1665 staat erop. Daaronder de letters: T.V.D.B.

De steen geeft naast antwoorden, ook vragen. Er blijkt uit dat zijn achternaam Hagen was. Maar wat betekenen de letters? Was het zijn vrouw, vriendin of huishoudster? Is er later iemand anders in het graf begraven? Er is geen naam te vinden wie het zou kunnen zijn.

Het jaartal 1665 geeft waarschijnlijk het jaar weer waarin hij is overleden. Dat is aannemelijk omdat uit het archief van het Hoogheemraadschap van de Bunschoter Veen- en Veldendijk blijkt, dat hij van 1660 tot 1665 hoogheemraad was. Dezelfde lijst geeft weer dat ene Frans Jacobsz., dus zonder Hagen, hoogheemraad was in 1628. Deze Frans wordt nog datzelfde jaar penningmeester van het Hoogheemraadschap. Dat bleef hij tot 1638. Was het dezelfde persoon? Het kan qua leeftijd en het lijkt ook waarschijnlijk.

Het archief geeft verder aan dat Frans Jacobsz collectioneur was. Dat was iemand die het zogenaamde Zeedijksgeld, zeg maar de waterschapslasten, moest innen en dat vervolgens moest afdragen aan de penningmeester.

Zijn deze activiteiten voldoende geweest om een polder naar hem te vernoemen? In de geschiedenis van het Hoogheemraadschap zijn er veel meer penningmeesters geweest en naar hen is geen polder vernoemd. Wellicht is er nog een andere reden voor geweest. Maar dat blijft verborgen in de nevelen van de historie.

Ligging

De Frans Jacobs Polder lag volgens de kaart van de Eemlandtsche Leege Landen van 1666, ongeveer tussen de Talmastraat en de Boompjes. En verder vanaf de Spakenburger gracht tot aan de Eemdijk. Ingeklemd tussen de Noorderpolder en de Bickerspolder.

De polder werd oorspronkelijk de ‘polder van Ghijs Sluymerssluis’ genoemd. Die naam was afkomstig van een sluis in de Eemdijk. Vaak werden die sluizen genoemd naar de persoon die erbij woonde. In 1649 wordt deze polder nog zo genoemd. Dat betekent dat de naam tussen 1649 en 1666 is gewijzigd.

In 1663 werd opdracht gegeven voor het maken van de polderkaart. Het kan zijn dat Frans Jacobs de vervaardiger van de kaart heeft voorzien van informatie. Hij wist immers precies van wie welk perceel was. Was de vermelding op de kaart de dank? Het kan zijn temeer daar Frans Jacobs in 1665 overleed en op dat moment de laatste werkzaamheden aan de kaart plaatsvonden. Maar dat zijn slechts veronderstellingen.

Feit is wel dat de Frans Jacobs Polder nooit een eigen waterschap is geworden zoals bij de Noorderpolder en de Bickerspolder wel het geval was.

Frans Jacobsweg

De Frans Jacobsweg is nog niet zo heel oud. Ze werd aangelegd in 1948 en sloot aan op de Huijgenlaan. Dwars door de polder die in die tijd met de aanleg van verschillende wegen werd ontsloten. Het is een nagenoeg rechte weg die alleen meebuigt met de kromming die in de percelen weiland zit.

De naam Frans Jacobsweg werd kort na de aanleg aan de weg toegekend. Een heel toepasselijke naam want de weg liep vrijwel in het midden van deze oude polder. In het spraakgebruik was het lange tijd de Huijgenlaan. Pas na de bouw van woningen aan het oostelijke deel van de weg, veranderde dat.